Geef asielzoekers werkvergunning om personeelstekort op te lossen
Het personeelstekort rijst de pan uit. Tegelijk stijgt het aantal asielzoekers volgend jaar naar 50.000. Die leggen een enorme druk op de sociale voorzieningen in Nederland. Wil je de druk op de economie verlichten, dan is het een goed plan om asielzoekers een werkvergunning te geven en hen te begeleiden naar betaald werk. Dat betogen Boghos Tekeyan en Paul van Riesen van Vluchteling aan Zet.
Nu krijgen veel vluchtelingen te horen: ga naar Nederland, daar krijg je een huis, uitkering en toeslagen. In andere landen in Europa is financiële steun aanmerkelijk minder ruimhartig. Het is dus heel logisch dat nieuwkomers in Nederland asiel aanvragen. De duur van asielaanvraag tot al dan niet een verblijfsvergunning duurt lang. In die tijd mogen asielzoekers maximaal 6 maanden werken met een tewerkstellingsvergunning van het UWV. De aanvraag van een dergelijke vergunning is complex waardoor werkgevers afhaken.
Maak asielzoekers duidelijk wat van hen wordt verwacht, vraag naar hun wensen en ambities.
Daarom moet het systeem veranderen. Wil je nieuwkomers snel aan het werk krijgen, dan moeten ze direct bij binnenkomst in Nederland beginnen met het leren van de Nederlandse taal, gebruiken en werkcultuur. Maak asielzoekers duidelijk wat van hen wordt verwacht, vraag naar hun wensen en ambities. Is dit helder dan kan je een traject opstellen op weg naar een snel en succesvol duurzaam bestaan. Dat is goed voor de eigenwaarde van de nieuwkomer, de Nederlandse economie en de financiële gezondheid van gemeenten.
Nederlands leren is belangrijk maar taal hoeft geen barrière te zijn om snel aan het werk te gaan. Werkgevers zitten te springen om personeel en zijn bereid hierin te investeren. Als Vluchteling aan Zet doen wij dit al sinds 2016 en hebben nu 600 statushouders aan betaald werk geholpen. We zitten nu ook in een traject waar Salem, nu een half jaar in Nederland, ons opbelde, want hij wil graag werken. Hij zit in een AZC in het oosten van het land en heeft een W-document.
Voordelen van werken
We hebben gevraagd naar zijn wensen en vaardigheden en hem uitgelegd wat de voordelen zijn van werken boven het hebben van een uitkering. We stelden hem de vraag: wat wil je jij? Salem antwoordde: als ik in mijn thuisland niet werk, krijg ik geen geld. Dus in Nederland wil ik ook werken. We vonden een passende werkgever in het zuiden van Nederland. Die was direct enthousiast en bood Salem een contract aan voor 6 maanden, langer mag niet. Daarna krijgt Salem weer een uitkering, tenzij hij wil blijven werken en de werkgever opnieuw een werkvergunning aanvraagt bij het UWV.
Bij het AZC zeiden medebewoners tegen Salem waarom hij niet zou profiteren van de uitkering. En geduld hebben totdat hij zijn verblijfsdocument krijgt en ergens in een gemeente in Nederland woont. Maar Salem wil werken en krijgt vanaf 1 januari een baan. Wij gaan ervoor zorgen dat Salem dichter bij zijn werk kan komen te wonen.
Bewezen aanpak
Maar eigenlijk is het te zot voor woorden dat de overheid dit niet faciliteert en mensen als Salem juist ontmoedigen om te werken. Dus in plaats van te onderzoeken of het mogelijk is om statushouders een baan te geven, start vanaf het moment dat nieuwkomers een BSN-nummer hebben, met de zoektocht naar betaald werk. Het kan. Degelijke trajecten hebben wij samen met diverse gemeenten en welzijnsorganisaties succesvol doorlopen sinds 2016. Dus de aanpak is niet nieuw maar heeft zich bewezen. Ministers en politici moeten nu doorpakken in plaats van te verzanden in een debatmoeras.